28
Στους μήνες που μεσολάβησαν, από τη μέρα που διάβασαν το ημερολόγιο του πλοίαρχου Ραφαέλ Μαχάδο μέχρι την ημερομηνία αναχώρησης για την Γκαμπόν, η Τζέιν είχε οργανώσει σε όσο μεγαλύτερο βαθμό μπορούσε το νέο τους ταξίδι. Προβλεπόταν περιπετειώδες, καθώς τα δεδομένα για το πού ακριβώς θα μπορούσε να βρίσκεται το μετάλλιο εξακολουθούσαν να είναι λιγοστά. Είχε τότε πείσει τον Χουάν ότι αρκούσε η δική της προσπάθεια για μια άρτια προετοιμασία. Τον καθησύχαζε, υποσχόμενη ότι θα ζητούσε τη βοήθειά του κάθε φορά που θα τη χρειαζόταν. Έτσι, ο Χουάν το μόνο που θα είχε να κάνει ήταν να πάει για να κάνει τα απαραίτητα εμβόλια και τη θεώρηση του διαβατηρίου του.
Αυτή η πρωτοβουλία που ανέλαβε η Τζέιν ήταν ένα πολύ καλό δώρο για τον Χουάν, που είχε καταναλώσει τόση ενέργεια όλο αυτό το διάστημα. Δεν είχε βέβαια την αυταπάτη ότι θα κατόρθωνε να τον κρατάει και πολύ μακριά από τις δραστηριότητές της. Αμέσως μετά την παρουσίαση της εργασίας του, ο Χουάν άρχισε να περνάει δίπλα της ολοένα και περισσότερο χρόνο. Πάντως, η αλήθεια είναι ότι τις τελευταίες εβδομάδες ξεκουράστηκε και ανέκτησε όλες του τις δυνάμεις. Σ’ αυτό το διάστημα έβγαλαν φωτοτυπίες και φωτογραφίες από τις σελίδες τού ημερολογίου, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στους χάρτες και τις εικόνες του. Ήταν υλικό που οπωσδήποτε έπρεπε να έχουν μαζί τους.
Τις μέρες εκείνες του Απριλίου, η καταλανική πρωτεύουσα είχε πάρει γιορταστική όψη, καθώς πλησίαζε το Πάσχα. Έχοντας την τέλεια διάθεση, η Τζέιν και ο Χουάν χάρηκαν εκείνες τις μέρες και το βράδυ τού Μεγάλου Σαββάτου συναντήθηκαν με την υπόλοιπη οικογένεια για να γιορτάσουν όλοι μαζί την Ανάσταση στη γοτθική εκκλησία της Αγίας Οικογένειας, ένα από τα πιο γνωστά σύμβολα της καταλανικής πόλης.
Για τη Μαύρη Ήπειρο οι προετοιμασίες είναι εντελώς διαφορετικές από εκείνες που θα γίνονταν για οπουδήποτε αλλού. Ένα ταξίδι στην τροπική ζέστη, την υγρασία, τα επιθετικά έντομα και όλες τις άλλες
αντίξοες συνθήκες που επικρατούν κοντά στον ισημερινό, απαιτεί συγκεκριμένες γνώσεις και πάνω απ’ όλα άριστη υγεία και αντοχή. Αυτό οι δύο νέοι το γνώριζαν πριν ακόμα ξεκινήσουν και ήταν ενημερωμένοι για τις δυσκολίες που θα συναντούσαν, από την πρώτη κιόλας μέρα που θα πατούσαν εκεί το πόδι τους. Το σπουδαιότερο ήταν να λάβουν τα μέτρα τους για τις αρρώστιες που ενδημούν και αποδεκατίζουν τους γηγενείς πληθυσμούς.
Ο μοναδικός τρόπος για να ταξιδέψει κανείς αεροπορικώς στο Πορτ Ζεντίλ είναι να πάει εκεί με κάποιο από τα αρκετά παλιά έως επικίνδυνα αεροπλάνα, που ξεκινούν από τη Λιμπρεβίλ, την πρωτεύουσα της Γκαμπόν. Η Λιμπρεβίλ συνδέεται αεροπορικώς με το Παρίσι, στο οποίο θα έπρεπε να πάνε από τη Μαδρίτη.
Όλη αυτήν την αλυσίδα ανταποκρίσεων σκέφτηκαν να τη συνδυάσουν με μικρά διαλείμματα ξεκούρασης και αναψυχής στο κάθε μέρος που θα πήγαιναν. Θα ήταν μια καλή ευκαιρία για να διατηρούν την καλή τους ψυχική διάθεση και να ανανεώνουν τις δυνάμεις τους. Οι αεροπορικές ανταποκρίσεις εξάλλου, ιδίως όταν πρόκειται για τις αφρικανικές χώρες, είναι συχνά άβολες και μερικές φορές ασυνεπείς.
Όταν όλα ετοιμάστηκαν, έμαθαν τις ημερομηνίες πτήσεων από το Παρίσι για την Γκαμπόν και προγραμμάτισαν να ξεκινήσουν για τη Μαδρίτη στις 19 Μαΐου, με το πρωινό τρένο. Στις δέκα και μισή είχε αναχώρηση για το Παρίσι. Ο Χουάν ήθελε να αφιερώσει με την Τζέιν δυο τρεις μέρες στην Πόλη τού Φωτός για να δουν μερικά από τα μοναδικά αξιοθέατα της γαλλικής πρωτεύουσας. Το μεσημέρι, λίγο μετά την άφιξή τους στο αεροδρόμιο Ντε Γκολ, ο Χουάν έσπευσε να επιβεβαιώσει την ημερομηνία αναχώρησης για τη Λιμπρεβίλ. Έκλεισε δύο εισιτήρια για το μεσημέρι τής Πέμπτης και κατευθύνθηκε με την Τζέιν στο ξενοδοχείο Ετουάλ, όπου θα διέμεναν.
Μέσα σε δύο μέρες δε θα μπορούσαν ασφαλώς να δουν πολλά σε μια πόλη όπως το Παρίσι. Αρκέστηκαν σε ορισμένα από τα αξιοθέατα που συνδύαζαν μικρό χρόνο επίσκεψης και παράλληλα έναν περίπατο κάτω από τον συννεφιασμένο εκείνες τις ημέρες ουρανό τού Παρισιού.
Η θέα τής πόλης ήταν υπέροχη από τον δεύτερο και τρίτο όροφο του Πύργου τού Άιφελ. Μια σύντομη επίσκεψη στο Τροκαντερό, την Παναγία των Παρισίων και μια βόλτα έξω από το Λούβρο, τους άνοιξαν την όρεξη. Έκαναν ένα διάλειμμα για το μεσημεριανό τους γεύμα σε ένα από τα γραφικά εστιατόρια που βρίσκονται παράλληλα με τις όχθες τού Σηκουάνα.
Αφού ξεκουράστηκαν εκεί για αρκετή ώρα, συνέχισαν την περιήγησή τους και λίγο πριν δύσει ο ήλιος ανέβηκαν μέχρι την εκκλησία τής Σακρ Κερ. Οι στενοί, ανηφορικοί δρόμοι ήταν εκείνη την ώρα γεμάτοι από τουρίστες. Επέστρεψαν με το μετρό στο ξενοδοχείο κουρασμένοι, αλλά γεμάτοι από υπέροχες εντυπώσεις και ένα όμορφο πορτρέτο τής Τζέιν, από έναν υπαίθριο ζωγράφο τής Μονμάρτρ.
Την επόμενη μέρα η Τζέιν ξύπνησε ξεκούραστη και επέμεινε να δουν από κοντά τις Βερσαλλίες. Ο Χουάν δεν της χάλασε το χατίρι και αφιέρωσαν ολόκληρο το πρωινό για μια επίσκεψη στα ιστορικά ανάκτορα της Γαλλίας. Το ίδιο απόγευμα, ύστερα από μια βαρκάδα στον Σηκουάνα, περπάτησαν στα φαρδιά πεζοδρόμια των Ηλυσίων Πεδίων μέχρι την Αψίδα τού Θριάμβου, βλέποντας τις βιτρίνες των πολυτελών καταστημάτων.
Την Πέμπτη έβρεχε συνεχώς από το πρωί. Ξεκίνησαν με μιάμιση ώρα καθυστέρηση, αλλά αυτό δε λιγόστεψε καθόλου το κέφι τους. Μέσα στο αεροπλάνο οι μοναδικοί λευκοί ήταν το προσωπικό τού σκάφους, η Τζέιν, ο Χουάν και ένας Γάλλος με εμφάνιση επιχειρηματία. Έξι ώρες αργότερα το αεροπλάνο τής Air France προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της πρωτεύουσας της Γκαμπόν Λιμπρεβίλ, μια πόλη με εξακόσιες χιλιάδες κατοίκους.
Η Γκαμπόν είναι χώρα τής κεντρικής Αφρικής, με έκταση διακόσιες εβδομήντα χιλιάδες περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό ενάμισι εκατομμύριο κατοίκους. Σε γενικές γραμμές το έδαφός της αντιστοιχεί στη λεκάνη τού ποταμού Ογκοουέ, ένα πλούσιο υδατικό δίκτυο που καλύπτεται από τροπικά δάση και σαβάνες. Στην πορεία του δέχεται νερά από παραπόταμους ή σχηματίζει λίμνες και έλη, ανάλογα με το ανάγλυφο του εδάφους. Η πυκνή βλάστηση που τον καλύπτει, τον κάνει από ψηλά αόρατο σε αρκετές περιοχές και, μέχρι πριν από λίγα σχετικά χρόνια, κυλούσε στον χάρτη περισσότερο με τις εκτιμήσεις και τη φαντασία των γεωγράφων. Το κλίμα είναι τροπικό και υγρό και οι περισσότερες βροχές πέφτουν από τον Νοέμβριο μέχρι τον Απρίλιο.
Οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής ήταν Πυγμαίοι, που εκτοπίστηκαν προοδευτικά από διάφορες φυλές Μπαντού. Σήμερα θα τους συναντήσει κανείς μόνο σποραδικά, γιατί ο συνολικός πληθυσμός τους έχει συρρικνωθεί. Δεν ξεπερνούν τις εκατό χιλιάδες σ’ όλη την Αφρική.
Ο Χουάν και η Τζέιν έφτασαν στο αεροδρόμιο της πρωτεύουσας αργά το απόγευμα. Όσο πλησίαζαν στον προορισμό τους, η ανυπομονησία τους διαρκώς μεγάλωνε. Γι’ αυτό, αν και ταλαιπωρημένοι, έσπευσαν να βγάλουν εισιτήρια για το Πορτ Ζεντίλ.
Δυστυχώς απογοητεύτηκαν. Το αεροδρόμιο θα έμενε κλειστό τουλάχιστο για τις επόμενες δύο ημέρες, γιατί γίνονταν κάποιες επισκευές. Την προηγούμενη μέρα είχε πλήξει την περιοχή σφοδρή κακοκαιρία και προκάλεσε σημαντικές ζημίες στις εγκαταστάσεις του, αλλά και σε πολλά κτίρια της περιοχής. Θα έπρεπε να μείνουν υποχρεωτικά στη Λιμπρεβίλ τουλάχιστο μέχρι το Σάββατο και να περιμένουν ώσπου να ξαναρχίσουν οι πτήσεις προς τον προορισμό τους.
Όσο κι αν ήταν προετοιμασμένοι για να συναντήσουν κάποια εμπόδια, δυσανασχέτησαν όταν πληροφορήθηκαν αυτήν την καθυστέρηση. Υποχρεωτικά, η πρώτη τους φροντίδα μόλις βγήκαν από το αεροδρόμιο ήταν να αναζητήσουν κάποιο ξενοδοχείο. Προς το τέλος περίπου της παραλιακής λεωφόρου Πομπιντού, που ενώνει το αεροδρόμιο με το λιμάνι, ο οδηγός τού ταξί τούς πρότεινε ένα μικρό αλλά άνετο μοτέλ, κοντά στην πλατεία Λουί. Από εκεί θα μπορούσαν σε λίγα λεπτά να βρίσκονται στο κέντρο και στα σημαντικότερα σημεία τής πόλης. Ο ίδιος προσφέρθηκε μάλιστα να τους κάνει την επόμενη μέρα, χωρίς μεγάλη επιβάρυνση, τον γύρο τής πόλης με μια σύντομη ξενάγηση.
Ο Χουάν και η Τζέιν δεν είχαν όμως εκείνη την ώρα όρεξη για διάλογο και ακόμα λιγότερη για τουρισμό. Σ’ αυτήν την αρνητική διάθεση, εκτός από την κούραση και την κακοτυχία τους, συντελούσε και το βαρομετρικό χαμηλό με τον σκοτεινό ουρανό και την ψιλή, εκνευριστική βροχή.
Από τη στιγμή που μπήκαν στο χαμηλοτάβανο δωμάτιο του ξενοδοχείου ένιωθαν σαν φυλακισμένοι. Η Τζέιν από τη βαλίτσα της δεν έβγαλε τίποτε εκτός από τις πιτζάμες και την οδοντόβουρτσά της. Εκείνη τη στιγμή ήθελε μόνο να ξαπλώσει στο κρεβάτι. Ο μόνος που θα μπορούσε να την ανεβάσει ψυχολογικά ήταν ο Χουάν, αλλά κι εκείνος δεν αισθανόταν καλύτερα.
Ευτυχώς, το βαρύ κλίμα ήρθε να απομακρύνει ένα τηλεφώνημα που δέχτηκαν εκείνη την ώρα από τους ανήσυχους γονείς τού Χουάν. Με όλες αυτές τις καθυστερήσεις και τις απρόβλεπτες εξελίξεις είχαν ξεχάσει να επικοινωνήσουν μαζί τους και να τους ενημερώσουν για το ταξίδι τους.
Χάρηκαν πολύ που τους άκουσαν και μίλησαν όλοι για αρκετή ώρα, ξαναβρίσκοντας το κέφι και την αισιοδοξία τους. Από την επόμενη μέρα δε θα άφηναν ούτε μια στιγμή να πάει χαμένη, μια κι επιθυμούσαν να γνωρίσουν τα πάντα γύρω τους. Ανεξάρτητα όμως από αυτό, θα έπρεπε να εκμεταλλευτούν κάθε πηγή που θα μπορούσε να δώσει την οποιαδήποτε χρήσιμη πληροφορία για το μέλλον.
Από το ξημέρωμα της Κυριακής, ο καιρός ξαναέγινε άστατος. Φυσούσε και κάθε τόσο ψιλόβρεχε. Ο Χουάν με την Τζέιν έμειναν στο ξενοδοχείο για να ξεκουραστούν και να ετοιμαστούν για το ταξίδι τους. Το απόγευμα έφτασαν με συννεφιασμένο κι αυτοί πρόσωπο στο αεροδρόμιο, αλλά παρόλο που οι επισκευές είχαν τελειώσει, δε συνέβαινε το ίδιο και με τις κακοτυχίες.
Οι πτήσεις για το Πορτ Ζεντίλ είναι προγραμματισμένες για κάθε μέρα, αλλά μερικές φορές αναβάλλονται για ποικίλους λόγους. Συχνά η ορατότητα στην περιοχή είναι περιορισμένη, έχει κακοκαιρία και μερικοί πιλότοι δεν είναι αρκετά πεπειραμένοι για να χειριστούν τα αεροσκάφη τής γραμμής κάτω από τέτοιες συνθήκες. Τώρα θα έπρεπε να περιμένουν ένα αεροπλάνο από το Πορτ Ζεντίλ, γιατί αυτό που προοριζόταν για την πτήση τους παρουσίασε προβλήματα. Το μόνο που μπορούσαν να κάνουν ήταν να περιμένουν.
Αργά το βράδυ, πληροφορήθηκαν ότι το επόμενο πρωί θα έφθανε από το Πορτ Ζεντίλ ένα μικρό αεροπλάνο για να πάρει μια ομάδα φοιτητών από το Πανεπιστήμιο της Λιμπρεβίλ. Η καλύτερη λύση εκείνη τη στιγμή ήταν να διανυκτερεύσουν στο αεροδρόμιο, καθώς δε γνώριζαν την ακριβή ώρα άφιξης. Δεν κατάφεραν πάντως να κοιμηθούν σχεδόν καθόλου τη νύχτα στα άβολα καθίσματα.
Στις οχτώ, είδαν μια ομάδα νέων με τις αποσκευές τους να κατευθύνεται στην έξοδο του αεροδρομίου. Υπέθεσαν ότι αυτή θα ήταν η φοιτητική ομάδα που θα πήγαινε στο Πορτ Ζεντίλ και ρώτησαν έναν από αυτούς. Ο φοιτητής, ένας ευγενέστατος νέος, το επιβεβαίωσε και έτσι τους ακολούθησαν. Για καλή τους τύχη το αεροπλάνο δεν άργησε. Επιβιβάστηκαν και μια ώρα αργότερα βρίσκονταν στο πολυσύχναστο λιμάνι.
Κοντά στον ισημερινό, σαράντα χιλιόμετρα βορειοδυτικά των εκβολών τού Ογκοουέ, είναι χτισμένη η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Γκαμπόν, το Πορτ Ζεντίλ. Ένα από τα πλεονεκτήματα που έχει αυτή η παραθαλάσσια πόλη είναι ότι διαθέτει αεροδρόμιο. Είναι βιομηχανικά αναβαθμισμένη, με αρκετά ξενοδοχεία και αξιόλογη τουριστική κίνηση. Από το λιμάνι της διακινούνται καθημερινά πολλοί τόνοι ξυλείας που κατεβαίνουν από τα ενδότερα της χώρας, χάρη στους πλωτούς παραπόταμους του Ογκοουέ.
Τα διυλιστήρια πετρελαίου, που εγκατέστησε εκεί η εταιρεία SOGARA τη δεκαετία τού 1960, έδωσαν μια μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη ολόκληρης της χώρας. Σήμερα η πόλη συγκεντρώνει πάνω από εκατό χιλιάδες κατοίκους. Πολλοί από αυτούς εργάζονται στις βιομηχανίες, αλλά η ζωή γενικά είναι δύσκολη, καθώς το Πορτ Ζεντίλ έχει εξελιχθεί σε μια από τις ακριβότερες πόλεις.
Ο Χουάν και η Τζέιν βρήκαν εύκολα ένα ξενοδοχείο που τους εξυπηρετούσε, σε κεντρικό σημείο. Αμέσως μετά άρχισαν μια διερεύνηση, με την ελπίδα να επισημάνουν οτιδήποτε θα μπορούσε να σχετίζεται με αυτό που αναζητούσαν.
Οι σημερινοί κάτοικοι του Πορτ Ζεντίλ δεν ασχολούνται με τις παραδόσεις και την ιστορία τής περιοχής. Τα είδη τοπικής λαϊκής τέχνης, που υπάρχουν σε καταστήματα δίπλα στα ξενοδοχεία και στο αεροδρόμιο, είναι τα μόνα στοιχεία που μπορούν να δώσουν μια ιδέα για το τι υπήρχε στον τοπικό πολιτισμό και το πώς αυτός επηρεάστηκε με τον χρόνο. Επειδή όμως πολλά από αυτά τα προϊόντα είναι βιομηχανοποιημένα, συχνά κατασκευασμένα ακόμα και σε χώρες τής Ασίας, δεν είναι δυνατό να θεωρήσει κανείς βάσιμες τέτοιου είδους πληροφορίες. Έτσι αναγκάστηκαν να ξεκινήσουν μόνοι τους, με μόνα όπλα τη λογική, τη διαίσθηση και την τύχη τους.
Καθώς οι περιγραφές τού ημερολογίου χαρακτηρίστηκαν “αρχαίες” από την Τζέιν και όχι τόσο αξιόπιστες, έπρεπε κατά τη γνώμη της να στηριχτούν σε ένα δυο σημεία-κλειδιά. Το κυριότερο βοήθημα που είχαν ήταν ο αυτοσχέδιος τοπογραφικός χάρτης τού πλοίαρχου Μαχάδο. Απεικόνιζε την οδό που ακολούθησε η ομάδα των αποβιβασθέντων μέχρι τα ενδότερα, όπου συνάντησαν τη φυλή που τους είχε δώσει τα πρώτα εφόδια. Ο δρόμος ήταν παράλληλος με τη ροή τού ποταμού. Σημειώνονταν επίσης ορισμένες εδαφικές ιδιαιτερότητες της περιοχής, που θα προσπαθούσαν να τις ταυτίσουν με τη σημερινή μορφολογία τού εδάφους.
Ο Χουάν προμηθεύτηκε έναν όσο περισσότερο μπορούσε λεπτομερή τουριστικό οδηγό, όπου στους χάρτες του απεικονιζόταν το σημερινό ανάγλυφο του τόπου. Αν τους εξέταζε κάποιος προσεκτικά, ίσως παρατηρούσε μερικά κοινά σημεία με τον ιχνογραφημένο χάρτη, αλλά για να τα ταυτίσει θα έπρεπε να έχει ξαναδεί το μέρος ή να έχει μεγάλη φαντασία.
Για να αρχίσει αυτή η εκστρατεία, έπρεπε προηγουμένως να εξασφαλίσουν το κατάλληλο όχημα, ένα τζιπ 4x4 που θα μπορούσε να περνάει από τις δύσβατες περιοχές και, το κυριότερο, έναν έμπειρο οδηγό που να γνωρίζει την τοπική διάλεκτο, ώστε να μπορούν να συνεννοούνται.
Ύστερα από αρκετές ώρες αναζήτησης, κατάφεραν να βρουν έναν οδηγό ταξί, που είχε επίσης ένα τζιπ. Τον περισσότερο χρόνο του τον περνούσε κυνηγώντας κοντά στις όχθες τού ποταμού. Συμφώνησε να οδηγήσει στους κακοτράχαλους δρόμους που διασχίζουν το δάσος παράλληλα με τον ποταμό, αλλά με δυσανάλογα μεγάλη αμοιβή. Μην έχοντας όμως άλλη επιλογή, αναγκάστηκαν να δεχτούν.
Κοντά στις εκβολές τού Ογκοουέ είναι χτισμένο το χωριό Οζουρί. Από εκεί ξεκινάει ένας στενός χωματόδρομος, παράλληλα με τις όχθες τού ποταμού, που σχεδόν εξαφανίζεται την περίοδο των βροχών, κάτω από τα νερά τού ποταμού που πλημμυρίζει.
Μελετώντας τον χάρτη τού Μαχάδο, ο Χουάν εντόπισε ένα χαρακτηριστικό ορόσημο. Ήταν ο λόφος που σκεπαζόταν διαρκώς από ομίχλη, σύμφωνα με τις σημειώσεις τού πλοίαρχου. Ένα μεγάλο έλος βρισκόταν στους πρόποδές του. Η απόσταση του σημείου όπου κατέλυσαν οι Ισπανοί εξερευνητές ήταν, όπως έγραφε, περίπου μια ώρα από την ακτή και συμφωνούσε με τις αποστάσεις που αναγράφονταν στον χάρτη. Ένα ανάλογο ύψωμα σημειωνόταν και στον τουριστικό οδηγό, λίγες μοίρες ανατολικότερα. Αν το εντόπιζαν δε θα δυσκολεύονταν να κάνουν το πρώτο βήμα, να φτάσουν δηλαδή εκεί που για πρώτη φορά ο πλοίαρχος συνάντησε το χωριό των ιθαγενών που αναφερόταν στο ημερολόγιό του.
Με βάση την παρατήρηση του Χουάν, ξεκίνησαν την πορεία τους από το Οζουρί προς το εσωτερικό τής χώρας, παράλληλα με το κύριο ρεύμα τού ποταμού. Παρόλο που είχε σταματήσει να βρέχει στην περιοχή πριν από τέσσερις ημέρες, το τζιπ προχωρούσε με δυσκολία, καθώς το έδαφος δεν είχε προλάβει να απορροφήσει όλα τα νερά των βροχών που έπεφταν αδιάκοπα τις προηγούμενες εβδομάδες.
Η Τζέιν προσπαθούσε συνεχώς να διαπεράσει με το βλέμμα της τη λεπτή ομίχλη που συχνά περιόριζε την ορατότητα και δυσκόλευε πολύ την παρατήρηση. Ο Χουάν συμβουλευόταν διαρκώς πότε τον έναν και πότε τον άλλο χάρτη, προσπαθώντας να τους συνδέσει με ό,τι κατόρθωνε να δει από το άγνωστο τοπίο.
Ύστερα από αρκετή ώρα, ξαφνικά παρατήρησαν ότι μπροστά τους η ομίχλη γινόταν όλο και πιο σκοτεινή. Λίγο αργότερα, άρχισε να προβάλλει, από τους πρόποδες προς την κορυφή, ένας λόφος. Ήθελαν να πιστεύουν ότι εκείνο ήταν το σημείο που είχαν επισημάνει στους χάρτες, καθώς η περιοχή δεν είχε άλλο ύψωμα σε πολύ μεγάλη ακτίνα. Ο οδηγός έστριψε αριστερά για να αποφύγει ένα μικρό παρακλάδι τού ποταμού που χώριζε τον δρόμο από τον λόφο. Σχεδόν αμέσως σταμάτησε, ύστερα από υπόδειξη του Χουάν, γιατί μετά από εκείνο το σημείο θα άρχιζαν να απομακρύνονται.
Κατέβηκαν με ανυπομονησία για να εξερευνήσουν τον χώρο. Όμως, παρ’ όλες τις προσπάθειές τους, δεν εύρισκαν ίχνη που να δείχνουν ότι η περιοχή ήταν κατοικημένη. Προχωρούσαν ολοένα και πιο αργά. Λίγο έλειψε μάλιστα να βυθιστούν στους βάλτους της περιοχής, που είχαν σκεπαστεί από τη βλάστηση. Με δυσκολία βρήκαν ένα πέρασμα από το στενότερο μέρος τού παραπόταμου, πατώντας πάνω σε πέτρες και έναν πεσμένο κορμό. Αυτό θα ήταν ακατόρθωτο δυο μέρες νωρίτερα.
Η Τζέιν έδειχνε απογοητευμένη. Ο Χουάν φρόντιζε να ξαναζωντανέψει τις ελπίδες της, λέγοντας ότι αφού εντόπισαν έστω και αυτό το λόφο, έκαναν ένα πολύ σημαντικό βήμα για τη συνέχιση της έρευνας. Αυτό που θα έπρεπε να γίνει προς το παρόν, ήταν να επιστρέψουν στο ξενοδοχείο τους, να ανασυντάξουν τις σκέψεις τους και να αναλάβουν δυνάμεις.
Στο όχι και πολύ μακρινό παρελθόν, οι περισσότεροι κάτοικοι αυτών των περιοχών τής Αφρικής ζούσαν νομαδικά και μετακινούνταν συχνά για να αναζητήσουν τροφή. Αυτό συμβαίνει ακόμα και σήμερα σε μερικές ομάδες ιθαγενών, που δεν καλλιεργούν συστηματικά τη γη.
Η κυριότερη όμως αιτία που ανάγκασε τους περισσότερους από αυτούς να αποσυρθούν στα ενδότερα της χώρας ήταν το δουλεμπόριο, που ανθούσε μέχρι και τον δέκατο ένατο αιώνα. Μετά την κατάργησή του, πολλοί κάτοικοι άρχισαν προοδευτικά να επανεγκαθίστανται σε περιοχές πιο κοντά στις ακτές και να οργανώνονται κοινωνικά και οικονομικά. Οι περισσότεροι όμως απορροφήθηκαν στις αποικιακές πόλεις των κρατών τής Δύσης.
Ο Χουάν και η Τζέιν κατάλαβαν ότι έπρεπε να αναλύσουν χρονικά και ιστορικά τη λογική αυτών των μετακινήσεων για να προσεγγίσουν με όσο το δυνατό μεγαλύτερη ακρίβεια τους απογόνους των ιθαγενών στα χέρια των οποίων κατέληξε το μετάλλιο, πριν από τρεις αιώνες.