34


Τα πολυάριθμα μικρά νησιά τού νότιου Ειρηνικού, που μαζί με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία αποτελούν την Ωκεανία, χωρίζονται παραδοσιακά σε τρεις γεωγραφικές περιοχές: Τη Μελανησία, τη Μικρονησία και την Πολυνησία.
Τα παλαιότερα δείγματα αποικισμού αυτών των νησιών δείχνουν ότι εκεί πάτησαν άνθρωποι πριν από τριάντα ως σαράντα χιλιάδες χρόνια. Ξεκίνησαν από τη νοτιοανατολική Αφρική, πέρασαν από τη Μαδαγασκάρη, τη νότια Ινδία, τα νησιά τού Ινδικού Ωκεανού, την Ινδοκίνα, τη Νέα Γουινέα και έφτασαν στην Αυστραλία. Εκεί βρήκαν εύφορες εκτάσεις και εξασφάλισαν την τροφή τους.
Η δίψα όμως για εξερευνήσεις δεν έσβησε. Κατασκεύασαν πιο μεγάλα και ανθεκτικά σκάφη και μέχρι το 500 π.Χ. κατάφεραν να φτάσουν και στα άλλα μακρινά νησιά τής περιοχής. Οι γλωσσικές συγγένειες ανάμεσα στις εκατοντάδες διαλέκτους τής ευρύτερης περιοχής δείχνουν με αξιοπιστία όλες αυτές τις μετακινήσεις των πληθυσμών. Σήμερα, με την εξέλιξη της Βιολογίας, οι φυλετικές τους συγγένειες επιβεβαιώθηκαν με την ανάλυση του DNA.

Στις Ομοσπονδιακές Πολιτείες τής Μικρονησίας ανήκουν εκατοντάδες νησιά. Το Πονπέι, το μεγαλύτερο τής περιοχής, αναδύθηκε γεωλογικά πρόσφατα. Το εσωτερικό του ανάγλυφο έχει πολλές κορυφές, με την ψηλότερη να φτάνει τα οχτακόσια μέτρα.
Έχει σχήμα ακανόνιστου κύκλου με επιφάνεια τριακόσια τριάντα τετραγωνικά χιλιόμετρα και περιβάλλεται από είκοσι πέντε κοραλλιογενείς ατόλες, που δημιουργούν φυσικούς κυματοθραύστες. Μέχρι τις ατόλες η θάλασσα είναι σε μερικά σημεία τόσο ρηχή, που όταν τραβιούνται τα νερά με την άμπωτη μπορεί κανείς να φτάσει στο κοραλλιογενές φράγμα χωρίς να βρέξει τα πόδια του.
Απότομα και γυαλιστερά βράχια βρίσκονται σε όλες τις ακτές. Συνήθως αποτελούνται από πρισματικό βασάλτη, το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για τη δόμηση των τεχνητών νησιών τού Ναν Μαντόλ και άλλων αρχαίων κατασκευών επάνω στο νησί.
Ο αριθμός των κατοίκων τού Πονπέι έπεσε κατακόρυφα, όταν άρχισαν να φτάνουν στο νησί φαλαινοθηρικά, εξερευνητές και έμποροι. Για έναν λαό που δεν είχε γνωρίσει ποτέ τις αρρώστιες τού δυτικού κόσμου, σχεδόν κάθε λοίμωξη ισοδυναμούσε με θάνατο. Η πιο δραματική μείωση πληθυσμού παρατηρήθηκε το 1854, όταν ένας λοιμός σκότωσε πάνω από δυο χιλιάδες άτομα, το ένα τρίτο τού τότε πληθυσμού τού νησιού.
Σήμερα στο Πονπέι μένουν πάνω από τριάντα πέντε χιλιάδες κάτοικοι, κυρίως στην Κολονία, τη μεγαλύτερη πόλη και πρώην πρωτεύουσα του νησιού. Ασχολούνται κυρίως με γεωργικές εργασίες. Τα κυριότερα γεωργικά προϊόντα τού νησιού είναι οι μπανάνες, οι αρτόκαρποι και οι γλυκοπατάτες. Μεταξύ άλλων καλλιεργούν το καλύτερο και ακριβότερο πιπέρι1 στον κόσμο. Με ένα εκχύλισμα από τις ρίζες του παρασκευάζουν το “σακάου”, ένα τοπικό μη αλκοολούχο ποτό, με ήπιες αλλά άμεσες ναρκωτικές ιδιότητες.
Το να παρακολουθήσει κανείς τη διαδικασία παρασκευής τού “σακάου” είναι μια μοναδική εμπειρία. Το φυτό τού πιπεριού συλλέγεται από τη φύση με παραδοσιακή τελετουργία. Στη συνέχεια η ρίζα θρυμματίζεται από τους ειδικούς σε γουδιά μέχρι να γίνει σκόνη, αναμιγνύεται με νερό και μυστικά συστατικά για να δώσει τελικά ένα ποτό με γήινη γεύση, που αποπνέει μύθο και μαγεία. Το ποτό αυτό προσφέρεται στα γραφικά μπαρ τής πόλης, όπου το βράδυ συγκεντρώνεται μεγάλο μέρος τού πληθυσμού τού νησιού και οι περισσότεροι τουρίστες.
Στην Κολονία έχουν αναπλαστεί τα κλασικά κτίρια, απομεινάρια τής ισπανικής κυριαρχίας τού νησιού, λίγους αιώνες νωρίτερα. Εκεί που άλλοτε υπήρχε ένας ιαπωνικός μετεωρολογικός σταθμός, σήμερα υπάρχει ένας βοτανικός κήπος. Το Παλικίρ, η διοικητική πρωτεύουσα της Μικρονησίας, έχει λίγους κατοίκους και δεν παρουσιάζει τουριστικό ενδιαφέρον.
Για όλες τις φυσικές του ομορφιές, το Πονπέι πρόσφατα χαρακτηρίστηκε “Πράσινο Νησί”.


Όλα τα ξενοδοχεία τής Κολονία περιμένουν τους επισκέπτες τους σε μια ζεστή και φιλόξενη ατμόσφαιρα. Όμορφα διακοσμημένα με το τοπικό χρώμα, τα πιο πολλά είναι καινούργια ή πρόσφατα ανακαινισμένα. Το επίπεδο παροχών είναι υψηλό. Η Τζέιν όμως εντυπωσιάστηκε πιο πολύ από την ξεχωριστή εμφάνιση μιας ξενοδοχειακής μονάδας λίγο έξω από την πόλη, που τη χώριζε από την αμμουδιά ο περιφερειακός δρόμος τού νησιού. Σε μια έκταση σαράντα περίπου στρεμμάτων πρόβαλλαν εξήντα ομοιόμορφα οικήματα, χτισμένα με παραδοσιακό ρυθμό. Απείχαν το ένα από το άλλο περίπου δεκαπέντε μέτρα και αποτελούσαν τα κομψά και άνετα διαμερίσματα που φιλοξενούσαν τους πελάτες τού ξενοδοχείου Χάι Παλμ.
Το καθένα είχε δίπλα του μια μικρή πισίνα, κάτω από τον ίσκιο ενός ψηλού φοίνικα. Όλα μαζί σχημάτιζαν ένα μεγάλο V, η κορυφή τού οποίου στέγαζε τον χώρο υποδοχής και βρισκόταν πιο κοντά στο δρόμο. Ανάμεσα στις δύο πτέρυγες του ξενοδοχείου υπήρχαν τρεις μεγάλες κυκλικές πισίνες με διαφορετικά βάθη, ενωμένες σε σχήμα τριφυλλιού. Δίπλα σε καθεμιά, ένα πολυτελές μπαρ και αναψυκτήριο εξυπηρετούσε τους διψασμένους πελάτες τού ξενοδοχείου.
Οι τρεις πισίνες χωρίζονταν από ένα τεχνητό νησάκι. Το μεγαλύτερο μέρος τής επιφάνειάς του καταλάμβανε ο κορμός ενός διαφορετικού είδους φοίνικα, με ύψος πάνω από είκοσι μέτρα. Τα φύλλα του είχαν μήκος γύρω στα πέντε μέτρα. Μόλις το είδε ο Χουάν, αναφώνησε:
«Αν είναι δυνατόν!»
«Τι συμβαίνει;»
«Βλέπεις αυτό το δέντρο;»
«Πράγματι, πολύ εντυπωσιακό».
«Δεν είναι μόνο αυτό».
«Τι άλλο;»
«Είναι το τελευταίο μέρος όπου θα περίμενα να το δω».
«Γιατί;»
«Το είδος αυτό ανακαλύφθηκε και ευδοκιμεί μόνο στη βόρεια Μαδαγασκάρη. Ακολουθεί έναν πολύ ασυνήθιστο κύκλο ζωής. Οι βοτανολόγοι που το μελέτησαν αναφέρουν ότι δεν ανθίζει για περίπου εκατό χρόνια. Αργότερα όμως, ένας μεγάλος βλαστός, που μοιάζει με σπαράγγι, φυτρώνει από την κορυφή τού δέντρου και αρχίζει να μεγαλώνει. Τα παρακλάδια αυτού του βλαστού γεμίζουν στη συνέχεια με μικροσκοπικά άνθη που προσελκύουν με το νέκταρ τους έντομα για την επικονίαση. Τότε μοιάζει με ένα στολισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο».
«Πολύ θα ήθελα να το έβλεπα έτσι! Αλήθεια, οι καρποί του τρώγονται;»
«Απ’ ό,τι ξέρω, όχι. Αλλά το πιο περίεργο σ’ αυτό είναι ότι η ανθοφορία και η παραγωγή των καρπών απαιτούν πολλή ενέργεια, που την απορροφούν αποκλειστικά από τον κορμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το φυτό να καταρρέει και να μαραίνεται λίγους μήνες αργότερα».
«Πολύ θλιβερό τέλος για ένα τόσο επιβλητικό δέντρο. Και πώς λέγεται;»
«Το είδος ονομάστηκε Tahina spectabilis και είναι συγγενικό με μερικά φοινικόδεντρα της Ασίας. Δυστυχώς όμως υπάρχουν ελάχιστα».
«Πώς φαίνεται ότι είσαι φανατικός βοτανολόγος!»
«Εγώ εξακολουθώ να απορώ πώς βρέθηκε εδώ».
«Ο ξενοδόχος θα μπορεί σίγουρα να μας πει».
«Είναι από τα πρώτα πράγματα που θα ρωτήσω».

Ο ιδιοκτήτης τού ξενοδοχείου ήταν ένας λευκός αγγλικής καταγωγής, γιος ενός στρατιωτικού που είχε υπηρετήσει στη Νότια Αφρική και είχε έρθει στο νησί το 1916. Ο ίδιος δεν είχε ασχοληθεί με την ιστορία τού νησιού και ίσως ήταν ο τελευταίος που θα μπορούσε να τους δώσει πληροφορίες για την ανεύρεση του μεταλλίου. Καθώς όμως ήταν δραστήριος, κοινωνικός και ευπροσήγορος, είχε πολλές γνωριμίες και διασυνδέσεις, οι οποίες θα ήταν χρήσιμες για να συγκεντρώσουν κάποια στοιχεία. Τακτοποιήθηκαν στο δωμάτιό τους, και ετοιμάστηκαν να κατέβουν. Πριν βγουν από το δωμάτιο, η Τζέιν πρότεινε:
«Λέω, πριν αρχίσουμε τις ερωτήσεις, να κάνουμε μια βόλτα στη γραφική πόλη και ρίξουμε πρώτα μια ματιά μόνοι μας, μήπως βρούμε κάτι ενδιαφέρον. Ο ξενοδόχος φαινόταν πολύ απασχολημένος και μας εξυπηρέτησε μάλλον βιαστικά. Καλά καλά δε μας είδε. Από την άλλη, διαισθάνομαι ότι δε θα ξέρει και πολλά γι’ αυτό που ψάχνουμε. Αργότερα, αν μάλιστα έχουμε κι εμείς κάποιες πληροφορίες από τους ντόπιους, θα μπορούσαμε να συζητήσουμε μαζί του με μεγαλύτερη άνεση και να μάθουμε κάτι».
«Συμφωνώ. Μόνο μια ερώτηση για το δέντρο θα του κάνω, γιατί θα σκάσω».
Ο ξενοδόχος είχε ήδη κλείσει το πελατολόγιο και τον πληροφόρησε πρόθυμα, ότι θυμάται εκείνον τον φοίνικα από παιδί, στην αυλή τού πατρικού του σπιτιού. Αργότερα, όταν οργάνωσε το ξενοδοχείο του, ξόδεψε μια περιουσία για να τον μεταφέρει μαζί με το έδαφος όπου είχε απλώσει τις ρίζες του. Τον μεταφύτεψε και διαμόρφωσε τον γύρω χώρο έτσι ώστε να προβάλλεται όσο γινόταν καλύτερα. Καμάρωνε γι’ αυτό το κόσμημα, όπως το χαρακτήριζε και από εκεί πήρε την ιδέα για το όνομα του ξενοδοχείου του.
Ο Χουάν απέφυγε να του πει τις λεπτομέρειες που γνώριζε για τον κύκλο ζωής του για  να μην τον στενοχωρήσει. Εξέφρασε μόνο τον θαυμασμό του και απομακρύνθηκε, εξακολουθώντας να είναι προβληματισμένος για το πώς βρέθηκε ένα τέτοιο δέντρο τόσες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.

 

_________________________________

 1Piper methysticum